İPTAL VE İADE KOŞULLARI

Yasal Haklar 

4077 SAYILI TÜKETİCİNİN KORUNMASI HAKKINDA KANUN

BIRINCI KISIM

Amaç, Kapsam, Tanımlar 

Amaç 

Madde 1- Bu Kanunun amacı, kamu yararına uygun olarak tüketicinin saglik ve güvenligi ile ekonomik cikarlarini koruyucu, aydinlatici, egitici, zararlarını tazmin edici, çevresel tehlikelerden korunmasını sağlayacak önlemleri almak ve tüketicilerin kendilerini koruyucu girisimlerini özendirmek ve bu konudaki politikalarin olusturulmasinda gönüllü örgütlenmeleri tesvik etmeye ilişkin hususları düzenlemiştir. 

Kapsam 

Madde 2- Bu Kanun, birinci maddede belirtilen amaçlarla mal ve hizmet piyasalarında tüketicinin taraflardan birini olusturdugu her türlü tüketici işlemini kapsar. 

Tanımlar 

Madde 3 - Bu Kanunun uygulamasinda; 

a) Bakanlik: Sanayi ve Ticaret Bakanligini, 

b) Bakan: Sanayi ve Ticaret Bakanini, 

c) Mal: Alışverişe konu olan tasinir esyayi, konut ve tatil amaçlı taşınmaz mallari ve elektronik ortamda kullanılmak üzere hazırlanan yazilim, ses, görüntü ve benzeri gayri maddi mallari, 

d) Hizmet: Bir ücret veya menfaat karsiliginda yapilan mal sağlama disindaki her türlü faaliyeti, 

e) Tüketici: Bir mal veya hizmeti ticari veya mesleki olmayan amaçlarla edinen, kullanan veya yararlanan gerçek ya da tüzel kisiyi, 

f) Satici: Kamu tüzel kişileri de dahil olmak üzere ticari veya mesleki faaliyetleri kapsaminda tüketiciye mal sunan gerçek veya tüzel kişileri, 

g) Sağlayıcı: Kamu tüzel kişileri de dahil olmak üzere ticari veya mesleki faaliyetleri kapsaminda tüketiciye hizmet sunan gerçek veya tüzel kişileri, 

h) Tüketici işlemi: Mal veya hizmet piyasalarında tüketici ile satıcı-sağlayıcı arasinda yapilan her türlü hukuki işlemi, 

i) İmalatçı-Üretici: Kamu tüzel kişileri de dahil olmak üzere tüketiciye sunulmuş olan mal veya hizmetleri ya da bu mal veya hizmetlerin hammaddelerini yahut ara mallarini üretenler ile mal üzerine kendi ayirt edici isaretini, ticari markasini veya unvanini koyarak satisa sunanlari, 

j) İthalatçi: Kamu tüzel kişileri de dahil olmak üzere tüketiciye sunulmuş olan mal veya hizmetleri ya da bu mal veya hizmetlerin hammaddelerini yahut ara mallarini yurt dışından getirerek satisa sunan gerçek veya tüzel kişiyi, 

k) Kredi veren: Mevzuatlari geregi tüketicilere nakit kredi vermeye yetkili olan banka, özel finans kuruluşu ve finansman şirketlerini, 

l) Reklam veren: Ürettigi ya da pazarladigi malin/hizmetin tanitimini yaptirmak, satisini artirmak veya imajini yaratip güçlendirmek amacıyla hazırladığı, içinde firmasinin ya da mal/hizmet markasinin yer aldığı reklamlari yayinlayan, dagitan ya da baska yollarla sergileyen gerçek ya da tüzel kisiyi, 

m) Reklamci: Ticari reklam ve ilânlari reklam verenin duydugu ihtiyaç doğrultusunda hazırlayan ve reklam veren adina yayınlanmasına aracilik eden ticari iletisim uzmani gerçek ya da tüzel kisiyi, 

n) Mecra kuruluşu: Ticari reklam ve ilâni hedef kitleye ulaştıran iletisim kanallarinin ya da her türlü aracin sahibi, işletmecisi veya kiralayicisi olan gerçek veya tüzel kişiyi, 

o) Teknik düzenleme: Bir ürünün ve hizmetin, ilgili idari hükümler de dahil olmak üzere, özellikleri, işleme ve üretim yöntemleri, bunlarla ilgili terminoloji, sembol, ambalajlama, işaretleme, etiketleme ve uygunluk değerlendirilmesi islemleri hususlardan biri veya birkaçını belirten ilgili Bakanlik tarafindan Resmi Gazetede yayımlanarak mecburi uygulamaya konulan standartlar dahil olmak üzere uyulmasi zorunlu olan her türlü düzenlemeyi, 

p) Tüketici örgütleri: Tüketicinin korunmasi amaciyla kurulan dernek, vakif veya bunlarin üst kuruluslarini, Ifade eder . 

IKINCI KISIM 

Tüketicinin Korunmasi ve Aydinlatilmasi 

Ayıplı mal 

Madde 4- Ambalajında, etiketinde, tanıtma ve kullanma kılavuzunda ya da reklam ve ilânlarinda yer alan veya satici tarafindan bildirilen veya standardinda veya teknik düzenlemesinde tespit edilen nitelik veya niteliği etkileyen niteliğine aykırı olan ya da tahsis veya kullanim amaci bakimindan değerini veya tüketicinin ondan bekledigi faydalari azaltan veya ortadan kaldıran maddi, hukuki veya ekonomik eksiklikler içeren mallar, ayıplı mal olarak kabul edilir. 

Tüketici, malın teslimi tarihinden itibaren otuz gün içerisinde ayıbı satıcıya bildirmekle yükümlüdür. Tüketici bu durumda, bedel iadesini de içeren sözleşmeden dönme, malin ayipsiz misliyle değiştirilmesi veya ayip oraninda bedel indirimi ya da ücretsiz onarım isteme haklarina sahiptir. Satici, tüketicinin tercih ettiği bu talebi yerine getirmekle yükümlüdür. Tüketici bu seçimlik haklarından biri ile birlikte ayipli malin neden oldugu ölüm ve/veya yaralanmaya yol açan ve/veya kullanımda diger mallarda zarara neden olan hallerde imalatçi-üreticiden tazminat isteme hakkına da sahiptir. 

I imalatçı-üretici, satıcı, bayi, acente, ithalatçi ve 10 uncu maddenin birinci fıkrasına göre kredi veren ayipli maldan ve tüketicinin bu maddede yer alan seçimlik haklarından dolayı müteselsilen sorumludur. Ayipli malin neden oldugu zarardan dolayı birden fazla kimse sorumlu oldugu takdirde bunlar müteselsilen sorumludurlar. Satilan malin ayıplı olduğunun bilinmemesi bu sorumlulugu ortadan kaldirmaz. 

Bu madde ile ayiba karsi sorumlu tutulanlar, ayiba karsi daha uzun bir süre ile sorumluluk üstlenmem islerse, ayıplı maldan sorumluluk, ayip daha sonra ortaya çıkmış olsa bile malın tüketiciye teslimi tarihinden itibaren iki yillik zamanasimina tabidir. Bu süre konut ve tatil amaçlı taşınmaz mallarda bes yildir. Ayipli malin neden oldugu her türlü zararlardan dolayi yapilacak talepler ise üç yillik zamanasimina tabidir. Bu talepler zarara sebep olan malin piyasaya sürüldüğü günden başlayarak on yil sonra ortadan kalkar. Ancak, satilan malin ayibi, tüketiciden satıcının ağır kusuru veya hile ile gizlenmişse zamanaşımı süresinden yararlanilamaz. 

Ayipli malin neden oldugu zararlardan sorumluluga iliskin hükümler dışında, ayipli oldugu bilinerek satin alinan mallar hakkinda yukarıdaki hükümler uygulanmaz. 

Satisa sunulacak ayıplı mal üzerine ya da ambalajina, imalatçı veya satici tarafindan tüketicinin kolaylıkla okuyabileceği şekilde "özürlüdür" ibaresini içeren bir etiket konulması zorunludur. Yalnizca ayıplı mal satılan veya bir kat ya da reyon gibi bir bölümü sürekli olarak ayıplı mal satışına, tüketicinin bilebilecegi şekilde tahsis edilmiş yerlerde bu etiketin konulma zorunluluğu yoktur. Malin ayipli oldugu hususu, tüketiciye verilen fatura, fis veya satis belgesi üzerinde gösterilir. 

Güvenli olmayan mallar, piyasaya özürlüdür etiketiyle dahi arz edilemez. Bu ürünlere, 4703 sayılı Ürünlere İlişkin Teknik Mevzuatin Hazirlanmasi ve Uygulanmasina Dair Kanun hükümleri uygulanir. 

Bu hükümler, mal satımına ilişkin her türlü tüketici isleminde de uygulanir. 

Ayıplı hizmet 

Madde 4/A- Sağlayıcı tarafından bildirilen reklam ve ilânlarinda veya standardinda veya teknik kuralinda tespit edilen nitelik veya niteliği etkileyen niteliğine aykırı olan ya da yararlanma amaci bakimindan değerini veya tüketicinin ondan bekledigi faydalari azaltan veya ortadan kaldıran maddi, hukuki veya ekonomik eksiklikler içeren hizmetler, ayıplı hizmet olarak kabul edilir. 

Tüketici, hizmetin ifa edildiği tarihten itibaren otuz gün içerisinde bu ayibi sağlayıcıya bildirmekle yükümlüdür. Tüketici bu durumda, sözleşmeden dönme, hizmetin yeniden görülmesi veya ayip oraninda bedel indirimi haklarina sahiptir. Tüketicinin sözleşmeyi sona erdirmesi, durumun gereği olarak hakli görülemiyorsa, bedelden indirim ile yetinilir. Tüketici, bu seçimlik haklarından biri ile birlikte 4 üncü maddede belirtilen sartlar çerçevesinde tazminat da isteyebilir. Saglayici, tüketicinin seçtiği bu talebi yerine getirmekle yükümlüdür. 

Saglayici, bayi, acente ve 10 uncu maddenin birinci fıkrasına göre kredi veren, ayipli hizmetten ve ayıplı hizmetin neden oldugu her türlü zarardan ve tüketicinin bu maddede yer alan seçimlik haklarindan dolayi müteselsilen sorumludur. Sunulan hizmetin ayıplı olduğunun bilinmemesi bu sorumlulugu ortadan kaldirmaz. 

Daha uzun bir süre için garanti verilmemiş ise, ayip daha sonra ortaya çıkmış olsa bile ayipli hizmetten dolayi yapilacak talepler hizmetin ifasından itibaren iki yillik zamanasimina tabidir. Ayıplı hizmetin neden oldugu her türlü zararlardan dolayi yapilacak talepler ise üç yillik zamanasimina tabidir. Ancak, sunulan hizmetin ayibi, tüketiciden saglayicinin agir kusuru veya hile ile gizlenmişse zamanaşımı süresinden yararlanilamaz. 

Ayıplı hizmetin neden oldugu zararlardan sorumluluga iliskin hükümler dışında, ayipli oldugu bilinerek edinilen hizmetler hakkinda yukarıdaki hükümler uygulanmaz. 

Bu hükümler, hizmet sağlamaya ilişkin her türlü tüketici isleminde de uygulanir. 

Satıştan kaçınma 

Madde 5- Üzerinde "numunedir" veya "satilik değildir" ibaresi bulunmayan bir malin; ticarî bir kuruluşun vitrininde, rafinda veya açıkça görülebilir herhangi bir yerinde teshir edilmesi halinde satici bu mallarin satisindan kaçınamaz. 

Hizmet sağlamada da hakli bir sebep olmaksızın kaçınılamaz. 

Aksine bir teamül, ticarî örf ve adet yoksa, satici bir mal veya hizmetin satışını o mal veya hizmetin kendisi tarafından belirlenen miktar, sayi veya ebat gibi koşullara ya da başka bir mal veya hizmetin satin alinmasina bagli kilamaz.

Diğer mal satışı ve hizmet sağlama sözleşmelerinde de bu hüküm uygulanır. 

Sozlesmelerindeki haksiz sartlar 

Madde 6- Satıcı veya sağlayıcının tüketiciyle müzakere etmeden, tek tarafli olarak sözleşmeye koyduğu, tarafların sözleşmeden dogan hak ve yükümlülüklerinde iyi niyet kuralina aykiri düşecek biçimde tüketici aleyhine dengesizliğe neden olan sözlesme kosullari haksiz sarttir. 

Taraflardan birini tüketicinin oluşturduğu her türlü sözleşmede yer alan haksiz sartlar tüketici için bağlayıcı değildir. 

Eger bir sözlesme sarti önceden hazırlanmışsa ve özellikle standart sözlesmede yer almasi nedeniyle tüketici içerigine etki edememisse, o sözlesme sartinin tüketiciyle müzakere edilmedigi kabul edilir. 

Sözleşmenin bütün olarak değerlendirilmesinde, standart sözlesme oldugu sonucuna varilirsa, bu sözleşmedeki bir sartin belirli unsurlarinin veya münferit bir hükmünün müzakere edilmis olmasi, sözleşmenin kalan kismina bu maddenin uygulanmasını engellemez. 

Bir satici veya saglayici, bir standart sartin münferiden tartisildigini ileri sürüyorsa, bunu ispat yükü ona aittir. 

6/A, 6/B, 6/C, 7, 9, 9/A, 10, 10/A ve 11/A maddelerinde yazılı olarak düzenlenmesi öngörülen tüketici sözleşmeleri en az on iki punto ve koyu siyah harflerle düzenlenir ve sözlesmede bulunmasi gereken şartlardan bir veya birkaçının bulunmamasi durumunda eksiklik sözleşmenin geçerliliğini etkilemez. Bu eksiklik satıcı veya sağlayıcı tarafından derhal giderilir. 

Bakanlik standart sözleşmelerde yer alan haksız şartların tespit edilmesine ve bunlarin sözleşme metninden cikarilmasinin saglanmasina iliskin usul ve esaslari belirler. 

Taksitle satis 

Madde 6/A- Taksitle satis, satim bedelinin en az iki taksitle ödendiği ve malin veya hizmetin sözleşmenin düzenlendiği anda teslim veya ifa edildigi satim türüdür. 

Taksitle satis sözlesmesinin yazili sekilde yapilmasi zorunludur. Sözlesmede bulunmasi gereken asgari koşullar aşağıda gösterilmiştir: 

a) Tüketicinin ve satıcı veya sağlayıcının isim, unvan, açik adresleri ve varsa erisim bilgileri, 

b) Malin veya hizmetin Türk Lirasi olarak vergiler dahil pesin satis fiyati, 

c) Vadeye göre faiz ile birlikte ödenecek Türk Lirasi olarak toplam satis fiyati, 

d) Faiz miktari, faizin hesaplandığı yıllık oran ve sözlesmede belirlenen faiz oraninin yüzde otuz fazlasini geçmemek üzere gecikme faizi orani, 

e) Pesinat tutari, 

f) Ödeme plani, 

g) Borçlunun temerrüde düsmesinin hukuki sonuçlari. 

Satıcı veya sağlayıcı, bu bilgilerin sözlesmede yer almasini saglamak ve taraflar arasında akdedilen sözlesmenin bir nüshasini tüketiciye vermekle yükümlüdür. Sözleşmeden ayrı olarak kıymetli evrak niteliğinde senet düzenlenecek, bu senet, her bir taksit ödemesi için ayri ayri olacak şekilde ve sadece nama yazılı olarak düzenlenir. Aksi takdirde, kambiyo senedi geçersizdir. 

Taksitle satışlarda; tüketici, borçlandığı toplam miktari önceden ödeme hakkina sahiptir. Tüketici ayni zamanda, bir taksit miktarından az olmamak şartıyla bir veya birden fazla taksit ödemesinde bulunabilir. Her iki durumda da satici, ödenen miktara göre gerekli faiz indirimini yapmakla yükümlüdür. 

Satıcı veya sağlayıcı, taksitlerden birinin veya birkaçının ödenmemesi halinde kalan borcun tümünün ifasini talep etme hakkini sakli tutmuşsa, bu hak; ancak satıcının veya sağlayıcının bütün edimlerini ifa etmiş olması durumunda ve tüketicinin birbirini izleyen en az iki taksidi ödemede temerrüde düşmesi ve ödenmeyen taksit toplaminin satis bedelinin en az onda biri olmasi halinde kullanılabilir. Ancak saticinin veya saglayicinin bu hakkini kullanabilmesi için en az bir hafta süre vererek muacceliyet uyarısında bulunmasi gerekir. 

Sözlesme sartlari tüketici aleyhine hiçbir şekilde değiştirilemez. 

Devre tatil 

Madde 6/B- Devre tatil sözleşmeleri, en az üç yıl süre için yapılan ve bu süre zarfında yil içinde, belirli veya belirlenebilecek ve bir haftadan az olmayacak bir dönem için bir veya daha fazla sayıdaki tasinmazin kullanim hakkinin devri ya da devri taahhüdünü içeren ve bir nüshasının tüketiciye verilmesi zorunlu, yazili sözlesme ya da sözleşmeler grubudur. 

Devre tatil sözleşmelerine ilişkin usul ve esasları Bakanlık belirler. 

Paket tur 

Madde 6/C- Paket tur sözleşmeleri; ulastirma, konaklama ve bunlara yardımcı sayılmayan diğer turistik hizmetlerin en az ikisinin birlikte, her şeyin dahil oldugu fiyatla satılan veya satma taahhüdü yapilan ve hizmeti yirmidört saatten uzun bir süreyi kapsayan veya gecelik konaklama yi içeren ve bir nüshasının tüketiciye verilmesi zorunlu, önceden düzenlenmiş yazili sözleşmelerdir. 

Paket tur sözleşmelerine ilişkin usul ve esasları Bakanlık belirler. 

Kampanyalı Satış 

Madde 7- Kampanyali satis, gazete, radyo, televizyon ilâni ve benzeri yollarla tüketiciye duyurularak düzenlenen kampanyalara iştirakçi kabul edilmesi ve malin veya hizmetin daha sonra teslim veya ifa edilmesi suretiyle yapılan satimdir. 

Kampanyali satislar Bakanligin izni ile yapilir. Bakanlik hangi tür satışların izne tabi olacagini, ön ödeme, taksit miktari, teslim süresi, üretici firma garantisi, yatirilacak teminat ile kampanyali satislarda uyulmasi gereken usul ve esaslari tespit eder. 

Ilan ve taahhüt edilen mal veya hizmetin teslimatının veya ifasinin hiç ya da gereği gibi yapılmaması durumunda, satıcı, sağlayıcı, bayi, acente, imalatçı-üretici, ithalatçı ve 10 uncu maddenin birinci fıkrasına göre kredi veren müteselsilen sorumludur. 

Tüketici kampanyadan ayrılmaya karar verdikten sonra kampanyayı düzenleyen, mal veya hizmetin tüketiciye teslim tarihini geçmemek şartıyla tüketicinin o ana kadar ödedigi tüm bedeli ödemekle yükümlüdür. 

Kampanyayı düzenleyen, kampanyalı satışlarda düzenlenecek yazili sözlesmede, 6/A maddesinin ikinci fıkrasında belirtilen bilgilere ek olarak "kampanya bitis tarihi" ve "mal veya hizmetin teslim veya yerine getirilme tarih ve sekline iliskin bilgileri de içeren sözlesmenin bir nüshasini tüketiciye vermek zorundadir. 

Sözleşmede aksi kararlastirilmadikca, ön ödeme tutari, mal veya hizmetin satış bedelinin yüzde kırkından fazla olamaz. 

Kampanyali satislarda malin teslim ya da hizmetin ifa süresi on iki ayi asamaz. Konut ve tatil amaçlı taşınmaz mallar için bu süre otuz aydir. 

Tüketicinin ödemeye ilişkin tüm edimlerini yerine getirmesi durumunda, malin teslimi ya da hizmetin ifasi, ödemenin bitimini takiben en geç bir ay içinde yapilmak zorundadir. 

Kampanyali taksitle satislarda 6/A maddesi hükümleri de uygulanir. 

Kapıdan satış

Madde 8- Kapidan satis; isyeri, fuar, panayir gibi satis mekanlari disinda yapilan satimlardir. 

Bakanlik, kapidan satis yapacaklarda aranacak nitelikleri, bu Kanuna tabi olan ve olmayan kapıdan satışları ve kapidan satislara iliskin uygulama usul ve esaslarını belirler. 

Bu tür satışlarda; tüketici, teslim aldığı tarihten itibaren yedi gün içinde mali kabul etmekte veya hiçbir gerekçe göstermeden ve hiçbir yükümlülük altına girmeden reddetmekte serbesttir. Hizmetlerin satiminda ise bu süre, sözlesmenin imzalandigi tarihten itibaren baslar. Bu süre dolmadan satıcı veya sağlayıcı, kapidan satis islemine konu mal veya hizmet karşılığında tüketiciden herhangi bir isim altinda ödeme yapmasını veya borç altına sokan herhangi bir belge vermesini isteyemez. Satici, cayma bildirimi kendisine ulaştığı andan itibaren yirmi gün içerisinde mali geri almakla yükümlüdür. 

Tüketici, malın mutat kullanımı sebebiyle meydana gelen değişiklik ve bozulmalarindan sorumlu değildir. 

Taksitle yapılan kapidan satislarda 6/A maddesi, kampanyali kapidan satislarda 7 nci madde hükümleri ayrica uygulanir. 

Kapidan satislarda saticinin ve sağlayıcının yükümlülüğü 

Madde 9- Kapidan satis sözlesmelerinde, sözlesmede bulunmasi gereken diğer unsurlara ilave olarak mal veya hizmetin nitelik ve niceliğine ilişkin açiklayici bilgiler, cayma bildiriminin yapılacağı açik adres ve en az on alti punto ve koyu siyah harflerle yazilmis asagidaki ibare yer almak zorundadir: 

Tüketicinin hiçbir hukuki ve cezai sorumluluk üstlenmek sizin ve hiçbir gerekçe göstermeksizin teslim aldığı veya sözlesmenin imzalandigi tarihten itibaren yedi gün içerisinde mali veya hizmeti reddederek sözleşmeden cayma hakkinin var olduğunu ve cayma bildiriminin satici/sağlayıcıya ulasmasi tarihinden itibaren mali geri almayı taahhüt ederiz. 

Tüketici, sahip oldugu haklarinin da yazili bulundugu sözlesmeyi imzalar ve kendi el yazisi ile tarihini yazar. Satıcı veya sağlayıcı, bu bilgilerin sözlesmede yer almasini saglamak ve taraflar arasında akdedilen sözlesmenin bir nüshasini tüketiciye vermekle yükümlüdür. 

Bu madde hükümlerine göre düzenlenmiş bir sözleşmenin ve malın tüketiciye teslim edildiğini ispat satıcı veya sağlayıcıya aittir. Aksi takdirde, tüketici cayma hakkini kullanmak için yedi günlük süre ile bagli degildir. 

Mesafeli sözleşmeler 

Madde 9/A- Mesafeli sözleşmeler; yazılı, görsel, telefon ve elektronik ortamda veya diger iletisim araclari kullanilarak ve tüketicilerle karşı karşıya gelinmeksizin yapılan ve malin veya hizmetin tüketiciye aninda veya sonradan teslimi veya ifasi kararlastirilan sözleşmelerdir. 

Mesafeli satis sözlesmesinin akdinden önce, ayrıntıları Bakanlıkça çıkarılacak tebliğ ile belirlenecek bilgilerin tüketiciye verilmesi zorunludur. Tüketici, bu bilgileri edindigini yazılı olarak teyit etmedikçe sözleşme akdedilemez. Elektronik ortamda yapılan sözleşmelerde teyid işlemi, yine elektronik ortamda yapilir. 

Satici ve sağlayıcı, tüketicinin siparişi kendisine ulaştığı andan itibaren otuz gün içerisinde edimini yerine getirir. Bu süre, tüketiciye daha önceden yazılı olarak bildirmek koşuluyla en fazla on gün uzatılabilir. 

Satıcı veya sağlayıcı elektronik ortamda tüketiciye teslim edilen gayri maddî mallarin veya sunulan hizmetlerin teslimatının ayipsiz olarak yapildigini ispatla yükümlüdür. 

Cayma hakki süresince sözleşmeye konu olan mal veya hizmet karşılığında tüketiciden herhangi bir isim altinda ödeme yapmasinin veya borç altına sokan herhangi bir belge vermesinin istenemeyeceğine ilişkin hükümler dışında kapidan satislara iliskin hükümler mesafeli sözleşmelere de uygulanır. 

Satıcı veya sağlayıcı cayma bildiriminin kendisine ulaştığı tarihten itibaren on gün içinde almis oldugu bedeli, kiymetli evraki ve tüketiciyi bu hukukî islemden dolayi borç altina sokan her türlü belgeyi iade etmek ve yirmi gün içerisinde de mali geri almakla yükümlüdür. 

Tüketici kredisi 

Madde 10 - Tüketici kredisi, tüketicilerin bir mal veya hizmet edinmek amaciyla kredi verenden nakit olarak aldıkları kredidir. Tüketici kredisi sözlesmesinin yazili olarak yapilmasi ve bu sözleşmenin bir nüshasının tüketiciye verilmesi zorunludur. Taraflar arasında akdedilen sözleşmede öngörülen kredi şartları, sözleşme süresi içerisinde tüketici aleyhine değiştirilemez. 

Sözlesmede; 

a) Tüketici kredisi tutari, 

b) Faiz ve diğer unsurlarla birlikte toplam borç tutarı, 

c) Faizin hesaplandığı yillik oran, 

d) Ödeme tarihleri, anapara, faiz, fon ve diger masraflari ayri ayri belirtildigi ödeme plani, 

e) İstenecek teminatlar, 

f) Akdi faiz oraninin yüzde otuz fazlasini geçmemek üzere gecikme faizi orani, 

g) Borçlunun temerrüde düsmesinin hukuki sonuçlari, 

h) Kredinin vadesinden önce kapatılmasına ilişkin şartlar, 

i) Kredinin yabanci para birimi cinsinden kullandırılması durumunda, geri ödemeye ilişkin taksitlerin ve toplam kredi tutarinin hesaplanmasina, hangi tarihteki kurun dikkate alinacagina iliskin sartlar, yer alir. 

Kredi veren, taksitlerden birinin veya birkaçının ödenmemesi halinde kalan borcun tümünün ifasini talep etme hakkini sakli tutmuşsa, bu hak; ancak kredi verenin bütün edimlerini ifa etmiş olmasi durumunda ve tüketicinin birbirini izleyen en az iki taksidi ödemede temerrüde düşmesi halinde kullanılabilir. Ancak kredi verenin bu hakkini kullanabilmesi için en az bir hafta süre vererek muacceliyet uyarısında bulunmasi gerekir. Tüketici kredisinin teminatı olarak şahsi teminat verildiği hallerde, kredi veren, asıl borçluya başvurmadan, kefilden borcun ifasını isteyemez. 

Tüketici, kredi verene borçlandığı toplam miktari önceden ödeyebileceği gibi ayni zamanda vadesi gelmemis bir ya da birden çok taksit ödemesinde de bulunabilir. Her iki durumda da kredi veren, ödenen miktara göre gerekli faiz ve komisyon indirimini yapmakla yükümlüdür. Bakanlik ödenen miktara göre gerekli faiz ve komisyon indiriminin ne oranda yapilacaginin usul ve esaslarını belirler. 

Kredi verenin, tüketici kredisini, belirli marka bir mal veya hizmet satin alinmasi ya da belirli bir satıcı veya sağlayıcı ile yapilacak satis sözlesmesi sarti ile vermesi durumunda satilan malin veya hizmetin hiç ya da zamaninda teslim veya ifa edilmemesi halinde kredi veren tüketiciye karşı satıcı veya sağlayıcı ile birlikte müteselsilen sorumlu olur. 

Kredi verenin ödemeleri bir kıymetli evraka baglamasi ya da krediyi kıymetli evrak kabul etmek suretiyle teminat altina almasi yasaktir. Bu yasaga ragmen tüketiciden bir kıymetli evrak alınacak olursa, tüketici bu kiymetli evraki kredi verenden geri istemek hakkina sahiptir. Ayrica, kredi veren kiymetli evrakin ciro edilmesi sebebiyle tüketicinin uğradığı zararı tazmin etmekle yükümlüdür. 

Kredi kartlari 

Madde 10/A- Kredi karti ile mal veya hizmet alimi sonucu nakdi krediye dönüşen veya kredi karti ile nakit çekim suretiyle kullanilan krediler de 10 uncu madde hükümlerine tabidir. Ancak, bu tür krediler hakkinda 10 uncu maddenin ikinci fıkrasının (a), (b), (h) ve (i) bentleri ile dördüncü fıkra hükmü uygulanmaz. 

Kredi veren tarafından tüketiciye gönderilen dönemsel hesap özetleri, 10 uncu maddenin ikinci fıkrasının (d) bendinde öngörülen ödeme plani hükmündedir. Dönemsel hesap özetinde yer alan asgari ödeme tutarinin vadesinde ödenmemesi halinde; tüketici, 10 uncu maddenin (f) bendinde yer alan gecikme faizi dışında herhangi bir isim altinda yükümlülük altına sokulamaz. 

Kredi veren faiz artırımını otuz gün önceden tüketiciye bildirmek zorundadir. Kredi veren tarafından artırılan faiz orani geriye dönük olarak uygulanamaz. Tüketici bildirim tarihinden itibaren en geç altmış gün içinde tüm borcu ödeyip kredi kullanmaya son verdigi takdirde faiz artışından etkilenmez. 

Mal veya hizmetin kredi karti ile satin alindigi durumlarda, satıcı veya sağlayıcı, tüketiciden komisyon veya benzeri bir isim altinda ilave ödemesi bulunmasini isteyemez. 

Süreli yayınlar 

Madde 11- Süreli yayın kuruluşlarınca düzenlenen ve her ne amaç ve şekilde olursa olsun, bilet, kupon, istirak numarasi, oyun, çekilis ve benzeri yollarla süreli yayin dışında ikinci bir ürün ve/veya hizmetin verilmesinin taahhüt edildiği durumlarda; kitap, dergi, ansiklopedi, afis, bayrak, poster, sözlü veya görüntüyü manyetik bant veya optik disk gibi süreli yayıncılık amaçlarına aykırı olmayan kültürel ürünler disinda hiçbir mal ya da hizmetin taahhüdü ve dağıtımı yapılamaz. Bu amaçla kampanya düzenlenmesi halinde, kampanya süresi altmis günü geçemez. Kampanya konusu mal veya hizmet bedelinin bir bölümünün tüketici tarafindan karsilanmasi istenemez. 

Süreli yayin kurulusu, kampanyaya ait reklam ve ilânlarinda, kampanya konusu mal veya hizmetin Türkiye genelinde teslim ve ifa tarihlerine ilişkin programini ilân etmek ve kampanya konusu mal veya hizmetin teslim ve ifasini, kampanyanin bitiminden itibaren otuz gün içinde yerine getirmek zorundadir. 

Kampanya süresince, süreli yayının satis fiyati, ikinci ürün olarak verilmesi taahhüt edilen mal veya hizmetin yol açtığı maliyet artışı nedeniyle artirilamaz. Kampanya konusu mal veya hizmet taahhüdü ve dagitimi bölünerek yapılamayacağı gibi, bu mal veya hizmetin ayrilmaz ya da tamamlayici parçalari da ayri bir kampanya konusu haline getirilemez. Bu Kanunun uygulamasinda, ikinci ürün olarak verilmesi taahhüt edilen her bir mal veya hizmete iliskin işlemler bağımsız bir kampanya olarak kabul edilir. 

Süreli yayin kuruluslari tarafindan düzenlenmeyen, ancak süreli yayınlar dogrudan veya dolayli irtibatlandırılan kampanyalar da bu hükümlere tabidir. 

Abonelik sözleşmeleri 

Madde 11/A- Her türlü abonelik sözleşmelerine taraf olan tüketiciler, isteklerini satıcıya yazılı olarak bildirmek kaydıyla aboneliklerine tek tarafli son verebilirler. 

Satici tüketicinin aboneliğe son verme isteğini, yazılı bildirimin kendisine ulaştığı tarihten itibaren en geç yedi gün içinde yerine getirmekle yükümlüdür. 

Süreli yayin aboneliğine son verme istegi ise; yazılı bildirimin satıcıya ulaştığı tarihten itibaren günlük yayinlarda onbes gün, haftalik yayinlarda bir ay, aylik yayınlar da üç ay sonra yürürlüğe girer. Daha uzun süreli yayınlarda ise, bildirimden sonraki ilk yayini müteakiben yürürlüğe konulur. 

Satici, abone ücretinin geri kalan kismini hiçbir kesinti yapılmaksızın onbes gün içinde iade etmekle yükümlüdür. 

Fiyat etiketi 

Madde 12- Perakende satışa arz edilen mallarin veya ambalajlarinin yahut kaplarının üzerine kolaylıkla görülebilir, okunabilir şekilde o malla ilgili tüm vergiler dahil fiyat, üretim yeri ve ayirici özelliklerini içeren etiket konulması, etiket konulması mümkün olmayan hallerde ayni bilgileri kapsayan listelerin görülebilecek şekilde uygun yerlere asılması zorunludur. 

Hizmetlerin tarife ve fiyatlarini gösteren listeler de birinci fıkraya göre düzenlenerek asilir. 

Etiket, fiyat ve tarife listelerinde belirtilen fiyat ile kasa fiyati arasinda fark olmasi durumunda tüketici lehine olan fiyat üzerinden satis yapilir. 

Fiyati; Bakanlar Kurulu, kamu kurum ve kuruluşları veya kamu kurumu niteliginde meslek kuruluslari tarafindan belirlenen mal veya hizmetlerin, belirlenen bu fiyatin üzerinde bir fiyatla satisa sunulmasi yasaktir.

Bakanlik, etiket ve tarife listelerinin şeklini, içeriğini, usul ve esaslarini bir yönetmelikle düzenler. Bakanlık ve belediyeler, bu madde hükümlerinin uygulanması ve izlenmesine ilişkin işleri yürütmekle ayri ayri görevlidirler. 

Garanti belgesi 

Madde 13- İmalatçı veya ithalatçılar ithal ettikleri veya ürettikleri sanayi malları için Bakanlikca onayli garanti belgesi düzenlemek zorundadir. Mala ilişkin faturanın tarih ve sayısını içeren garanti belgesinin tekemmül ettirilerek tüketiciye verilmesi sorumluluğu satici, bayi veya acenteye aittir. Garanti süresi malın teslim tarihinden itibaren başlar ve asgari iki yildir. Ancak, özelligi nedeniyle bazi mallarin garanti şartları, Bakanlıkça başka bir ölçü birimi ile belirlenebilir. 

Satici; garanti belgesi kapsamındaki malların, garanti süresi içerisinde arızalanması halinde mali iscilik masrafi, değiştirilen parça bedeli ya da başka herhangi bir ad altinda hiçbir ücret talep etmeksizin tamir ile yükümlüdür. 

Tüketici onarım hakkını kullanırsa, garanti süresi içerisinde sık arızalanması nedeniyle maldan yararlanamamanın süreklilik arz etmesi veya tamiri için gereken azami sürenin aşılması veya tamirinin mümkün bulunmadığının anlaşılması hallerinde, 4 üncü maddede yer alan diğer seçimlik haklarini kullanabilir. Satici bu talebi reddedemez. Tüketicinin bu talebinin yerine getirilmemesi durumunda satıcı, bayi, acente, imalatçı-üretici ve ithalatçı müteselsilen sorumludur. 

Tüketicinin mali kullanim kılavuzunda yer alan hususlara aykırı kullanılmasından kaynaklanan arızalar, iki ve üçüncü fıkra hükümleri kapsami disindadir. 

Bakanlik, hangi sanayi mallarının garanti belgesi ile satılmak zorunda bulunduğunu ve bu malların arızalarının tamiri için gereken azami süreleri Türk Standartları Enstitüsünün görüşünü alarak tespit ve ilânla görevlidir. 

Tanitma ve kullanma kılavuzu 

Madde 14- Yurt içinde üretilen veya ithal edilen sanayi mallarinin tanitim, kullanim, bakim ve basit onarimina iliskin Türkçe kılavuzla ve gerektiğinde uluslararasi sembol ve işaretleri kapsayan etiketle satilmasi zorunludur. 

Bakanlik, sanayi kollarından hangilerinin tanitma ve kullanma kılavuzu ve etiket ile satilmak zorunda bulundugunu ve bunlarda bulunmasi gereken asgari unsurlari Türk Standartları Enstitüsünün görüşünü alarak tespit ve ilânla görevlidir. 

Satis sonrasi hizmetler 

Madde 15- İmalatçı veya ithalatçılar, sattıkları, ürettikleri veya ithal ettikleri sanayi malları için o malın Bakanlıkça tespit ve ilân edilen kullanım ömrü süresince, yeterli teknik personel ve yedek parça stoku bulundurmak suretiyle bakim ve onarim hizmetlerini sunmak zorundadırlar. 

İmalatçı veya ithalatçıların bulundurmaları gereken yedek parça stok miktari Bakanlıkça belirlenir. 

İthalatçının herhangi bir sekilde ticari faaliyetinin sona ermesi halinde, kullanim ömrü süresince bakim ve onarim hizmetlerini, o malin yeni ithalatçisi sunmak zorundadir. 

Bakanlik, hangi mallar için servis istasyonlari kurulmasının zorunlu olduğu ile servis istasyonlarinin kurulus ve isleyisine dair usul ve esaslari Türk Standartları Enstitüsünün görüşünü alarak tespit ve ilânla görevlidir. 

Garanti belgesiyle satılmak zorunda olan bir sanayi malinin garanti süresi sonrasında arızalanması durumunda, o malın Bakanlıkça belirlenen azami tamir süresi içerisinde onarımı zorunludur. 

Ticari reklam ve ilanlar 

Madde 16- Ticari reklam ve ilânlarin kanunlara, Reklam Kurulunca belirlenen ilkelere, genel ahlaka, kamu düzenine, kisilik haklarina uygun, dürüst ve doğru olmaları esastir. 

Tüketiciyi aldatici, yaniltici veya onun tecrübe ve bilgi noksanliklarina istismar edici, tüketicinin can ve mal güvenliğini tehlikeye düşürücü, siddet hareketlerini ve suç islemeyi özendirici, kamu sagligini bozucu, hastaları, yaşlıları, çocukları ve özürlüleri istismar edici reklam ve ilânlar ve örtülü reklam yapilamaz. 

Ayni ihtiyaçlari karsilayan ya da ayni amaca yönelik rakip mal ve hizmetlerin karsilastirmali reklamlari yapilabilir. 

Reklam veren, ticari reklam veya ilânda yer alan somut iddialari ispatla yükümlüdür. 

Reklam verenler, reklamcilar ve mecra kuruluslari bu madde hükümlerine uymakla yükümlüdürler. 

Reklam kurulu 

Madde 17- Ticari reklam ve ilânlarda uyulmasi gereken ilkeleri belirlemek, bu ilkeler çerçevesinde ticari reklam ve ilânlari incelemek ve inceleme sonucuna göre, 16 nci madde hükümlerine aykırı reklam ve ilânlari üç aya kadar tedbiren durdurma ve/veya durdurma ve/veya ayni yöntemle düzeltme ve/veya para cezasi verme hususlarinda görevli bir Reklam Kurulu oluşturulur. Reklam Kurulu kararlari Bakanlıkça uygulanir. 

Reklam Kurulu, ticari reklam ve ilânlarda uyulmasi gereken ilkeleri belirlemede; ülke kosullarinin yani sira, reklamcilik alaninda evrensel kabul görmüs tanim ve kurallari da dikkate alir. 

Baskanligi, Bakanin görevlendireceği ilgili Genel Müdür tarafından yürütülen Reklam Kurulu; 

a) Bakanlikça ilgili Genel Müdür Yardimcilari arasından görevlendirilecek bir üye, 

b) Adalet Bakanliginca, bu Bakanlıkta idari görevlerde çalışan hakimler arasindan görevlendirilecek bir üye, 

c) Türkiye Radyo-Televizyon Kurumunda görevlendirilecek reklam konusunda uzman bir üye, 

d) Yükseköğretim Kurulunun reklamcilik alaninda uzman üniversite öğretim elemanları arasından seçtiği bir üye, 

e) Türk Tabipler Birliği Merkez Konseyinin görevlendireceği doktor bir üye, 

f) Türkiye Barolar Birliğinin görevlendirecegi avukat bir üye, 

g) Türkiye Odalar ve Borsalar Birliğinin değişik sektörlerden görevlendireceği dört üye, 

h) Türkiye'deki tüm gazeteciler derneklerinin kendi aralarından seçecegi bir üye, 

i) Reklamcilar derneklerinin veya varsa üst kuruluslarinin seçecegi bir üye, 

j) Tüketici Konseyinin Konseye katılan tüketici örgütü temsilcileri arasından seçtiği veya üst örgütlerinin görevlendireceği bir üye, 

k) Türkiye Ziraat Odalari Birliginin görevlendireceği bir üye, 

l) Türkiye Esnaf ve Sanatkarlar Konfederasyonunun görevlendireceği bir üye, 

m) Türk Standartları Enstitüsünden bir üye, 

n) Diyanet İsleri Baskanligindan bir üye, 

o) Türk Mühendis ve Mimar Odalari Birligi Den bir üye, 

p) İsçi sendikalari konfederasyonlari ndan bir üye, 

r) Memur sendikalari konfederasyonlarindan bir üye, 

s) Türkiye Serbest Muhasebeci Mali Müşavirler ve Yeminli Mali Müşavirler Odalari Birliginin görevlendireceği bir üye, 

t) Ankara, Istanbul ve Izmir Büyüksehir Belediyelerinin kendi aralarından seçecegi bir üye, 

u) Türk Eczacilar Birliginden bir üye, 

v) Türk Dis Hekimleri Birliğinden bir üye olmak üzere yirmibes üyeden olusur. 

Kurul üyelerinin görev süreleri üç yıldır. Süresi bitenler yeniden görevlendirilebilir veya seçilebilir. Üyelikler herhangi bir sebeple boşaldığı takdirde bosalan yerlere üçüncü fıkra esasları dahilinde bir ay içerisinde görevlendirme veya seçim yapilir. 

Kurul en az ayda bir defa veya ihtiyaç duyuldugu her zaman Başkanın çağrısı üzerine toplanır. 

Kurul, Baskan dahil en az ondört üyenin hazir bulunmasi ile toplanir ve toplantıya katılanların çoğunluğu ile karar verir. 

Kurul, gerekli görülen hallerde sürekli ve geçici olarak görev yapmak üzere özel ihtisas komisyonlari kurabilir. Kurulun bu komisyonlarda görev yapmasini uygun görecegi kamu personeli, ilgili kamu kuruluslarinca görevlendirilir. 

Kurul üyeleri ile özel ihtisas komisyonu üyelerinden kamu görevlisi olanlara verilecek huzur hakki ile kamu görevlisi olmayan kurul üyelerine ödenecek huzur ücreti Maliye Bakanliginin uygun görüsü alinarak Bakanlıkça belirlenir. 

Kurulun sekretarya hizmetleri Bakanlik tarafindan yerine getirilir. 

Reklam Kurulu kararlari, tüketicilerin bilgilendirilmesi, aydinlatilmasi ve ekonomik çıkarlarının korunması amacıyla Reklam Kurulu Başkanlığınca açıklanır. 

Reklam Kurulunun görevleri, kurulus, çalisma usul ve esaslari ile sekretarya hizmetlerinin ne suretle yerine getirilecegi Bakanlik tarafindan çıkarılacak bir yönetmelikle belirlenir. 

Tehlikeli mal ve hizmetler 

Madde 18- Tüketicinin kullanımına sunulan mal ve hizmetlerin kisi beden ve ruh sagligi ile çevreye zararli veya tehlikeli olabilmesi durumunda, bu mallarin emniyetle kullanılabilmesi için üzerine veya ekli kullanim kilavuzlari, bu durumla ilgili açıklayıcı bilgi ve uyarılar, açikça görülecek ve okunacak şekilde konulur veya yazilir. 

Bakanlik, hangi mal veya hizmetlerin açiklayici bilgi ve uyarilari tasimasi gerektigini ve bu bilgi ve uyarıların şeklini ve yerini ilgili bakanlik ve diger kuruluslarla birlikte tespit ve ilânla görevlidir. 

Madde 19- Tüketiciye sunulan mal ve hizmetler; ilgili bakanliklar tarafindan Resmi Gazetede yayımlanarak mecburi uygulamaya konulan standartlar dahil olmak üzere uyulmasi zorunlu olan teknik düzenlemeye uygun olmalidir. 

İlgili bakanlıklar, bu esaslara göre denetim yapmak veya yaptırmak görevlidir. Mal ve hizmet denetimine ilişkin usul ve esaslar her bir ilgili bakanlıkça ayri ayri tespit ve ilân edilir. 

Tüketicinin eğitilmesi 

Madde 20- Tüketicinin eğitilmesi konusunda örgün ve yaygin egitim kurumlarinin ders programlarina, Millî Egitim Bakanliginca gerekli ilaveler yapilir. 

Tüketicinin eğitilmesi ve bilinçlendirilmesi için radyo ve televizyonlarda programlar düzenlenmesine ilişkin usul ve esaslar, Tüketici Konseyinin önerisi ile Bakanlıkça tespit ve ilân olunur. 

ÜÇÜNCÜ KISIM 

Tüketici Kuruluşları 

Tüketici konseyi 

Madde 21- Tüketicinin sorunlarinin, ihtiyaçlarinin ve cikarlarinin korunmasina iliskin gerekli tedbirleri arastirmak, sorunlarin evrensel tüketici hakları doğrultusunda çözülmesi için alınacak tedbirlerle, bu Kanunun uygulanmasına yönelik tedbirlere dair görüşleri, ilgili mercilerce öncelikle ele alinmak üzere iletmek amaciyla, Bakanligin koordinatörlügünde bir "Tüketici Konseyi" kurulur. 

Tüketici Konseyi, Bakanin veya görevlendireceği bir Bakanlik görevlisinin baskanliginda, Adalet, Içisleri, Maliye, Milli Egitim, Saglik, Ulastirma, Tarim ve Köyisleri, Sanayi ve Ticaret, Turizm ve Çevre bakanlıkları ile Devlet Planlama Teskilati Müstesarligi, Hazine Müstesarligi, Dis Ticaret Müstesarligi, Türk Patent Enstitüsü Başkanlığı, Devlet İstatistik Enstitüsü Başkanlığı, Türk Standartları Enstitüsü Başkanlığı, Rekabet Kurumu, Radyo ve Televizyon Üst Kurulu, Enerji Piyasasi Düzenleme Kurumu, Telekomünikasyon Kurumu, Türk Akreditasyon Kurumu, Milli Prodüktivite Merkezi, Diyanet Isleri Baskanligi, büyük sehir belediyeleri, il belediyelerini temsilen Türk Belediyeler Birligi, isçi sendikalari konfederasyonlari, memur sendikalari konfederasyonlari,Türkiye İşveren Sendikaları Konfederasyonu, Türkiye Milli Kooperatifler Birliği, Yükseköğretim Kurulu, Türkiye Barolar Birligi, Türkiye Serbest Muhasebeci Mali Müşavirler ve Yeminli Mali Müşavirler Odalari Birliği, Türk Mühendis ve Mimar Odalari Birligi, Türk Eczacilar Birligi, Türk Tabipleri Birligi, Turk Dishekimleri Birligi, Türk Veteriner Hekimleri Birliği, Türkiye Esnaf ve Sanatkarlari Konfederasyonu, Türkiye Odalar ve Borsalar Birligi, Türkiye Bankalar Birligi, Türkiye Seyahat Acenteleri Birligi, Türkiye Otelciler Birligi, Türkiye Ziraat Odalari Birligi, Tüketim Kooperatifleri Merkez Birligi, Ahilik Araştırma ve Kültür Vakfi ve tüketici örgütleri temsilcilerinden oluşur. 

Tüketici Konseyini olusturan kurum ve kuruluslarin temsilcilerinin sayi ve nitelikleri ile Tüketici Konseyine katılabilmek için tüketici örgütlerinin sahip olmalari gereken asgari üye sayisi ve bu örgütlerin Tüketici Konseyine gönderecekleri temsilci sayisi Bakanlıkça belirlenir. Ancak, kamu kurum ve kuruluslarindan gelen temsilcilerin sayisi, hiçbir şekilde Tüketici Konseyinin toplam üye sayısının yüzde ellisinden fazla olamaz. Tüketici Konseyi yilda en az bir kez toplanir. 

Tüketici Konseyinin çalışma usul ve esaslari ile diğer hususlar Bakanlıkça çıkarılacak bir yönetmelikle düzenlenir. 

Tüketici sorunlari hakem heyeti 

Madde 22- Bakanlik, il ve ilçe merkezlerinde, bu Kanunun uygulamasindan dogan uyusmazliklara çözüm bulmak amacıyla en az bir tüketici sorunlari hakem heyeti olusturmakla görevlidir. 

Baskanligi Sanayi ve Ticaret Il Müdürü veya görevlendireceği bir memur tarafından yürütülen tüketici sorunlari hakem heyeti; belediye baskaninin konunun uzmani belediye personeli arasindan görevlendireceği bir üye, baronun mensuplari arasindan görevlendireceği bir üye, ticaret ve sanayi odasi ile esnaf ve sanatkar odalarının görevlendireceği bir üye ve tüketici örgütlerinin seçecekleri bir üye olmak üzere baskan dahil bes üyeden olusur. Ticaret ve sanayi odasi ya da ayri ayri kuruldugu yerlerde ticaret odasi ile esnaf ve sanatkar odalarının görevlendireceği üye, uyuşmazlığın satici tarafını oluşturan kişinin tacir veya esnaf ve sanatkar olup olmamasina göre ilgili odaca görevlendirilir. 

Bakanlik tasra teskilatinin bulunmadığı il ve ilçelerde tüketici sorunları hakem heyetinin baskanligini en büyük mülki amir ya da görevlendireceği bir memur tarafından yürütülür. Tüketici örgütü olmayan yerlerde tüketiciler, tüketim kooperatifleri tarafından temsil edilir. Tüketici sorunlari hakem heyetinin oluşumunun saglanamadigi yerlerde noksan üyelikler, belediye meclislerince re'sen doldurulur. 

Tüketici sorunlari hakem heyetlerinde heyetin çalismalarina ve kararlarina esas olacak dosyalari hazirlamak ve uyuşmazlığa ilişkin raporu sunmak üzere en az bir raportör görevlendirilir. 

Değeri beş yüz milyon liranin altinda bulunan uyuşmazlıklarda tüketici sorunları hakem heyetlerine başvuru zorunludur. Bu uyusmazliklarda heyetin vereceği kararlar taraflari baglar. Bu kararlar Icra ve Iflas Kanununun ilamların yerine getirilmesi hakkındaki hükümlerine göre yerine getirilir. Taraflar bu kararlara karsi onbes gün içinde tüketici mahkemesine itiraz edebilirler. İtiraz, tüketici sorunlari hakem heyeti kararinin icrasini durdurmaz. Ancak, talep edilmesi şartıyla hakim, tüketici sorunlari hakem heyeti kararının icrasını tedbir yoluyla durdurabilir. Tüketici sorunlari hakem heyeti kararlarina karsi yapilan itiraz üzerine tüketici mahkemesinin vereceği karar kesindir. 

Değeri beşyüz milyon lira ve üstündeki uyuşmazlıklarda tüketici sorunlari hakem heyetlerinin verecekleri kararlar, tüketici mahkemelerinde delil olarak ileri sürülebilir. Kararların bağlayıcı veya delil olacağına ilişkin parasal sinirlar her yılın Ekim ayi sonunda Devlet İstatistik Enstitüsünün Toptan Eşya Fiyatları Endeksinde meydana gelen yıllık ortalama fiyat artışı oranında artar. Bu durum, Bakanlıkça her yil Aralik ayi içinde Resmi Gazetede ilân edilir. 

25 inci maddede cezai yaptırıma bağlanmış hususlar dışındaki tüm uyuşmazlıklar, tüketici sorunlari hakem heyetlerinin görev ve yetkileri kapsamindadir. 

Tüketici Sorunlari Hakem Heyetleri Baskan ve üyeleri ile raportörlere verilen huzur hakki veya huzur ücretinin ödenmesine ilişkin esas ve usuller, bir ayda ödenecek tutar 2000 gösterge rakamının memur aylık katsayısıyla çarpımı sonucu bulunacak miktari geçmemek üzere Maliye Bakanlığının uygun görüşü alınarak Bakanlıkça belirlenir. 

Tüketici sorunlari hakem heyetlerinin kurulması, çalışma usul ve esaslari ile diğer hususlar Bakanlikça çikarilacak bir yönetmelikte düzenlenir. 

DÖRDÜNCÜ KISIM 

Yargılama ve Cezaya İlişkin Hükümler 

Tüketici mahkemeleri 

Madde 23- Bu Kanunun uygulanmasıyla ilgili olarak çıkacak her türlü ihtilaflara tüketici mahkemelerinde bakilir. Tüketici mahkemelerinin yargı çevresi, Hakimler ve Savcılar Yüksek Kurulunca belirlenir. 

Tüketici mahkemeleri nezdinde tüketiciler, tüketici örgütleri ve Bakanlıkça açılacak davalar her türlü resim ve harçtan muaftır. Tüketici örgütlerince açılacak davalarda bilirkişi ücretleri, 29 uncu maddeye göre kaydedilen özel ödenekten Bakanlıkça karşılanır. Davanin, davali aleyhine sonuçlanması durumunda, bilirkişi ücreti 6183 sayili Amme Alacaklarinin Tahsil Usulü Hakkinda Kanun hükümlerine göre davalıdan tahsil olunarak 29 uncu maddede düzenlenen esaslara göre bütçeye özel gelir kaydedilir. Tüketici mahkemelerinde görülecek davalar Hukuk Usulü Muhakemeleri Kanununun Yedinci Babı, Dördüncü Faslı hükümlerine göre yürütülür. 

Tüketici davaları tüketicinin ikametgahı mahkemesinde de açılabilir. 

Bakanlik ve tüketici örgütleri münferit tüketici sorunu olmayan ve genel olarak tüketicileri ilgilendiren hallerde bu Kanunun ihlali nedeniyle kanuna aykırı durumun ortadan kaldırılması amacıyla tüketici mahkemelerinde dava açabilirler. 

Gerekli hallerde tüketici mahkemeleri ihlalin tedbiren durdurulmasına karar verebilir. Tüketici Mahkemesince uygun görülen tedbir kararlari, masrafi daha sonra haksız çıkan taraftan alınmak ve 29 uncu maddede düzenlenen esaslara göre bütçeye özel gelir kaydedilmek üzere, ülke düzeyinde yayınlanan gazetelerden birinde Basın İlan Kurumunca ve ayrica varsa davanin acildigi yerde yayınlanan mahalli bir gazetede derhal ilân edilir. 

Kanuna aykırı durumun ortadan kaldırılmasına yönelik Tüketici Mahkemesi kararlari ise masrafı davalıdan alınmak üzere ayni yöntemle derhal ilân edilir. 

Üretimin satisin durdurulmasi ve malın toplatılması 

Madde 24- Satisa sunulan bir seri malin ayipli olmasi durumunda Bakanlik, tüketiciler veya tüketici örgütleri, ayipli seri malın üretiminin ve satisinin durdurulmasi ve satis amaciyla elinde bulunduranlardan toplatilmasi için dava açabilir. 

Satışa sunulan bir seri malın ayıplı olduğunun mahkeme karari ile tespit edilmesi halinde, malin satisi geçici olarak durdurulur. Mahkeme kararinin teblig tarihinden itibaren en geç üç ay içinde malin ayibinin ortadan kaldirilmasi icin üretici-imalatçı ve/veya ithalatçı firma uyarilir. Malin ayibinin ortadan kalkmasinin imkânsiz olmasi halinde mal, üretici-imalatçı ve/veya ithalatçı tarafindan toplanir veya toplattırılır. Toplatılan mallar tasidiklari risklere göre kısmen veya tamamen imha edilir veya ettirilir. 

Satışa sunulan bir seri malin, tüketicinin güvenliğini tehlikeye sokan ayip taşıması durumunda, 4703 sayılı Ürünlere İlişkin Teknik Mevzuatin Hazirlanmasi ve Uygulanmasina Dair Kanun hükümleri saklidir. 

Ayipli mallari satin alan tüketicilerin uğradıkları maddî ve manevî zararlar nedeniyle dava açma haklari saklidir. 

4 üncü maddenin altıncı fıkrası hükümlerine tâbi bir seri ayipli malin satisa arz edilmesi durumunda bu madde hükümleri uygulanmaz. 

Olduklarindan farkli görünen mallar

Madde 24/A- Gıda ürünü olmamalarına ragmen, sahip olduklari sekil, koku, görünüm, ambalaj, etiket, hacim veya boyutlari nedeniyle olduklarindan farkli görünen ve bu sebeple de tüketiciler tarafindan gida ürünleriyle karistirilarak tüketicilerin sağlığını ve güvenliğini tehlikeye atan malların üretilmesi, pazarlanması, ithalati ve ihracati yasaktir. 

Mal piyasaya sürülmüş, 4703 sayılı Ürünlere İlişkin Teknik Mevzuatin Hazirlanmasi ve Uygulanmasina Dair Kanun hükümleri uygulanir. 

Oldugundan farkli görünen mali satin alan tüketicilerin uğradıkları maddi ve manevi zararlar nedeniyle dava açma haklari saklidir. 

Cezalar 

Madde 25-6 nci maddenin yedinci fikrasi uyarinca, Bakanlıkça belirlenen usul ve esaslara aykırılığı tespit edilen her bir sözleşme için 50 Yeni Türk Lirası para cezasi uygulanir. 

4 üncü maddenin yedinci fikrasinda, 5 inci maddede, 6 nci maddenin altinci fikrasinda, 6/A maddesinde, 6/B, 6/C maddeleri uyarinca Bakanlıkça belirlenen usul ve esaslarda, 7 nci maddenin besinci fikrasinda, 9 uncu maddede, 9/A maddesinde, 10 uncu maddede, 10/A maddesinde, 11/A maddesinin ikinci ve dördüncü fikralarina, 12, 13, 14, 15 ve 27 nci maddelerde belirtilen yükümlülüklere aykırı hareket edenler hakkinda 100 Yeni Türk Lirası para cezasi uygulanir. 

7 nci maddenin dördüncü ve altıncı fıkraları ile 8 inci maddede belirtilen yükümlülüklere aykırı hareket edenler hakkında 250 Yeni Türk Lirası para cezasi uygulanir. 

20 nci maddenin ikinci fıkrası uyarınca Bakanlıkça tespit ve ilân olunan usul ve esaslara aykırılık 500 Yeni Türk Lirası para cezasi uygulanir. Aykirilik ülke düzeyinde yayin yapan radyo ve televizyonlarda gerçekleştirilmesi cezanin on kati uygulanir. 

18 inci maddeye aykırı hareket eden üretici-imalatçı ve ithalatçı hakkinda 1.000 Yeni Türk Lirası para cezasi, satıcı-sağlayıcı hakkinda ise bu cezanin beste biri uygulanir. 

19 uncu maddenin birinci fıkrasına aykırı hareket edenler hakkinda 2.000 Yeni Türk Lirası para cezasi uygulanir. 

11 inci maddeye aykırı hareket edenler hakkinda 5.000 Yeni Türk Lirası para cezasi uygulanir. Aykirilik ülke düzeyinde yayın yapan süreli yayın ile gerçekleşmişse cezanin yirmi kati uygulanir. Bakanlik, ayrica süreli yayın kuruluşundan kampanyanin ve kampanyaya ilişkin her türlü reklam ve ilânin durdurulmasini ister. Bu istege ragmen aykiriligin devami halinde, reklam ve ilânin durdurma zorunluluğunun doğduğu tarihten itibaren her sayi- gün için 100.000 Yeni Türk Lirası para cezasi uygulanir. Bakanlik, kampanyanin ve kampanyaya ilişkin her türlü reklam ve ilânin durdurulmasi talebi ile Tüketici Mahkemesine başvurur. 

16 nci maddeye aykiri hareket edenler hakkinda üç aya kadar tedbiren durdurma ve/veya durdurma ve/veya düzeltme ve/veya 3.500 Yeni Türk Lirası para cezasi uygulanir. Reklam Kurulu, ihlalin niteliğine göre bu cezalari birlikte veya ayri ayri verebilir. 16 nci maddeye aykırılık, ülke düzeyinde yayin yapan yazılı, sözlü, görsel ve sair araçlar ile gerçekleşmiş ise, para cezasi on kati olarak uygulanir. 

7 nci maddenin yedinci ve sekizinci fikralarina aykiri hareket edenlere, kampanya konusu mal veya hizmetin fatura bedeli oraninda para cezasi uygulanir. Kampanyayı düzenleyen, tüketici kampanyadan ayrıldığında, para iadesinde bulunursa bu ceza uygulanmaz. 

7 nci maddenin ikinci fıkrasına aykırı hareket edenlere, 7 nci madde hükümlerine uygun kampanya düzenlemeleri için bir hafta süre taninir. Bu sürenin bitiminde aykiriligin devam ettiğinin tespiti halinde, bu hükme aykırı hareket edenlerle 24 ve 24/A maddelerinde belirtilen yükümlülüklere aykırı hareket edenlere 50.000 Yeni Türk Lirası lira para cezasi uygulanir. 

Yukarıdaki fıkralarda belirtilen para cezaları, fiilin bir yil içerisinde tekrari halinde iki misli olarak uygulanir. Para cezalari her yil basinda 765 sayılı Türk Ceza Kanununun ek 2 nci madde hükümleri uyarinca artirilir. 

Bu Kanunda yazılı fiiller hakkinda diğer kanunlarda da para cezası öngörülmüşse ağır olan ceza uygulanir. 

Cezalarda yetki, itiraz ve zamanaşımı 

Madde 26- 25 inci maddenin bir, dört, yedi, sekiz, dokuz ve onuncu fıkralarındaki cezalar Bakanlik tarafindan, diger fıkralarındaki cezalar o yerin mülki amiri tarafindan uygulanir. 

Bu Kanunda düzenlenen her türlü para cezasi, idari niteliktedir. Bu cezalara karsi teblig tarihinden itibaren en geç yedi gün içerisinde yetkili idare mahkemesine itiraz edilebilir. İtiraz, idarece verilen cezanin yerine getirilmesini durdurmaz. 

25 inci maddeye göre verilen para cezaları, Amme Alacaklarinin Tahsil Usulü Hakkinda Kanun hükümlerine göre tahsil olunur. 

Bu Kanunda düzenlenen idari para cezalarinin verilmesine ilişkin ceza zamanaşımı süresi bir yıldır. Zamanaşımı süresi, bu Kanun hükümlerine aykırı fiilin işlendiği tarihte başlar. 

Sürekli veya tekrarlanan ihlaller söz konusu ise süre, ihlalin sona erdigi ya da en son tekrarlandigi günden itibaren baslar. Karar aleyhine yargı yoluna başvurulmuş olmasi tahsil zamanaşımını keser. 

Cezalar, cezayı vermeye yetkili merci tarafından yedi gün içerisinde ilgilinin mensup oldugu meslek kuruluşuna bildirilir. 

BESINCI KISIM 

Çeşitli Hükümler 

Denetim 

Madde 27- Bu Kanunun uygulamasinda, Bakanlik müfettisleri ve kontrolörleri ile Bakanlıkça ve belediyelerce görevlendirilecek personel; fabrika, mağaza, dükkan, ticarethane, depo, ambar gibi her türlü mal konulan ve/veya üretilen veya hizmet sunulan yerlerde denetleme, inceleme ve araştırma yapmaya yetkilidirler. 

Bu Kanunun kapsamina giren hususlarda yetkili ve görevli kisi ve kuruluslara her türlü bilgi ve belgelerin doğru olarak gösterilmesi ve asil ve onayli kopyalarinin verilmesi zorunludur. 

Laboratuar 

Madde 28- Bakanlik ilaç, müstahzar, kozmetik ve gida maddeleri analizleri hariç olmak üzere, bu Kanunun uygulanmasi için resmi ve özel kuruluslarin kurulu bulunan laboratuvarlardan yararlanabilir. 

Bakanlikca yapilan denetimler sırasında alınan numunelerin test ve muayeneleri resmi veya özel kurulus laboratuvarlarinda yaptırılabilir. Test ve muayene ücretleri 29 uncu maddedeki özel ödenekten karşılanır. Test ve muayene sonuçlarının ilgili standarda veya teknik düzenlemeye aykırı çıkması halinde buna ilişkin tüm giderler üretici veya ithalatçı tarafından ödenir. Bu giderler, 6183 sayili Amme Alacaklarinin Tahsil Usulü Hakkinda Kanun hükümlerine göre tahsil olunur. Tahsil olunan test ve muayene ücretleri 29 uncu maddede düzenlenen esaslara göre bütçeye özel gelir kaydedilir. 

Ödenek 

Madde 29- Tüketici Konseyi, tüketici sorunlari hakem heyetleri ve Reklam Kurulunun kuruluş ve çalışmalarına ilişkin masraflar, tüketici dernekleri ve bunlarin üst kuruluslarina yapilacak maddi yardimlar, Bakanligi tuketicinin korunmasi amacina yönelik masraflari, sair harcamalar ve usul ve esaslari Maliye Bakanlığının uygun görüşü üzerine Sanayi ve Ticaret Bakanlığınca tespit edilecek miktarlarda personele yapılacak ek ödemede; 

a) Bakanlık bütçesine konulacak ödenekten, 

b) Yeni kurulacak olan anonim ve limited şirket statüsündeki tüm ortakliklarin sermayelerinin ve sermaye artırımı halinde, artan kısmın binde biri nispetinde yapılacak ödemelerden karsilanir. 

(b) bendinde belirtilen gelirler Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankasi veya muhabiri olan T.C. Ziraat Bankasi nezdinde açılacak hesapta toplanır. Bu hesapta toplanan tutarlarin yüzde altmisi Sanayi ve Ticaret Bakanligi Merkez Saymanlik Müdürlügü hesabina, yüzde kirki Rekabet Kurumu hesabina her ay sonunda aktarilir. 

Merkez Saymanlik Müdürlügü hesabina aktarilan tutarlar bir yandan bütçeye özel gelir, diğer yandan Maliye Bakanliginca, Sanayi ve Ticaret Bakanligi bütçesinde mevcut veya yeni açılacak tertiplere özel ödenek kaydedilir. 

Bakanlik bütçesine özel ödenek olarak kaydedilen tutarlardan bir kismi; en az bes yildir faaliyette bulunan ticari, siyasi ve idari kuruluslardan bagimsiz tüketici dernekleri ile bunlarin üst kuruluslarinin yapacagi faaliyetleri içeren projelerin desteklenmesinde kullanilir. Bu hesaptan, tüketici dernekleri ve bunlarin üst kuruluşlarının yönetim ve denetim kurullarında görev alanlara huzur hakki ve maas adi altinda herhangi bir ödeme yapılamaz. Bu hesaptan yararlanacak tüketici dernekleri ve bunlarin üst kuruluşlarının tasiyacagi diğer kriterler, Sanayi ve Ticaret Bakanlığı ile Maliye Bakanlığının birlikte hazirlayacagi bir yönetmelikle düzenlenir. 

Bu suretle özel ödenek kaydedilen miktarlardan yılı içerisinde harcanmayan tutarlari ertesi yil bütçesine devren özel gelir ve özel ödenek kaydetmeye Maliye Bakani yetkilidir. 

Diğer hükümler 

Madde 30- Bu Kanunda hüküm bulunmayan hallerde genel hükümler uygulanir. 

Yönetmelikler ve diğer düzenlemeler 

Madde 31- Bu Kanunda öngörülen yönetmelikler, Kanunun yayımı tarihinden itibaren bir yil içerisinde ilgili kamu kuruluşları, mesleki üst kuruluşlar ve tüketici örgütlerinin görüşleri alınarak Bakanlıkça çikarilir. Bakanlik, bu Kanunun uygulanmasıyla ilgili olarak mevzuat çerçevesinde gerekli tedbirleri almaya ve düzenlemeleri yapmaya yetkilidir. 

Kaldırılan hükümler 

Madde 32-3489 sayılı Pazarlıksız Satış Mecburiyetine Dair Kanun, 632 sayılı İthal veya Yurt İçinde İmal Edilen Taşit Araçlari, Motor, Makina Alet ve Cihazlarin Tanitmak ile Birlikte Satisi Hakkinda Kanun, 3003 sayili Endüstriyel Mamullerin Maliyet ve Satis Fiyatlarinin Kontrolü ve Tespiti Hakkinda Kanun yürürlükten kaldirilmistir. 

Geçici Madde 1- Bu Kanunun yayımından önce borçlunun temerrüdü nedeniyle ödenmeyerek icra takibi aşamasına gelen veya icra takibine konu edilen kredi karti borçlari, temerrüt tarihindeki ana paraya, yillik yüzde elliyi geçmemek üzere gecikme faizi uygulanmak suretiyle on iki eşit taksitte ödenir. 

Kredi karti borclari nedeniyle gerçekleştirilen her türlü takip, yukarıda yer alan hükme göre ilk taksidin ödenmesi ile durur ve son taksidin ödenmesi ile birlikte tüm sonuçlarıyla ortadan kalkar. 

Bu madde hükümleri, tüketicinin kredi verene, Kanunun yayımı tarihinden itibaren otuz gün içinde yazili müracaat etmesi halinde uygulanir. 

Yürürlük 

Madde 33- Bu Kanunun; 29 uncu maddesi ile geçici 1 inci maddesi yayımı tarihinde, diğer maddeleri ise yayımı tarihinden itibaren üç ay sonra yürürlüğe girer. 

Yürütme 

Madde 34- Bu Kanun hükümlerini Bakanlar Kurulu yürütür.